Gods Almacht en een wereld vol kwaad
Als de wereld geschapen is, geregeerd en bewaard word door een Almachtig en goed God, hoe kan er dan zoveel kwaad, onrecht en duisternis in deze wereld zijn? Als God er wat aan kan doen (almachtig is), maar het niet doet, is Hij dan wel goed? Als Hij er wel wat aan wil doen, maar het niet kan, is Hij dan wel almachtig?
Sommigen proberen deze vraag ‘op te lossen’ door Gods almacht te ontkennen. De leidende God wordt dan een lijdende God, die het kwaad in de wereld net zo erg vindt als wij, maar er evenmin iets aan kan doen.
Anderen onderstrepen Gods almacht wel, maar zijn geneigd een vraagteken achter Gods goedheid en liefde te zetten. Het lijden komt dan van een ondoorgrondelijke God die zowel voor het goede als voor het kwade verantwoordelijk is.
Vragen uit de wandelgangen
Hoe kan God toestaan dat een moeder kanker krijgt en afscheid moet nemen van man en kinderen die haar niet missen kunnen?
Hoe kan het dat miljoenen nazaten van Gods vriend Abraham in gaskamers werden vermoord?
Waarom greep God niet in en stopte de Holocaust? Hoe kon God een ‘beest’ als Hitler los laten op deze wereld?
Een jong meisje vroeg haar Oma, als God de zonde en het kwaad haat, waarom kwam onze buurvrouw, moeder van 2 kleine kinderen, onder de tram, en ‘mag’ Hitler blijven leven? Kan God daar dan niks aan doen?
Is dit voor ons een relevante vraag?
Toen het noodlot Job en zijn familie trof, zie je de verschillende reacties van Job en zijn eigen vrouw
Gedachten van …
Greg Boyd de schrijven van ‘Brieven van een scepticus’ legt grote nadruk op de vrije wil, een vereiste voor echte liefde, maar wel met het (grote) risico dat de vrije keuze om lief te hebben en te gehoorzamen, inhoud dat de mens ook kan kiezen niet te gehoorzamen en zijn eigen weg te gaan, met alle desastreuze gevolgen van dien.
Gods Almachtige wil en een schepping vol vrije wil houdt in dat God niet altijd Zijn zin krijgt. En het kwaad is het gevolg van een wil anders dan Gods wil. Lees bijvoorbeeld Jesaja 30:1
Wee de opstandige kinderen, luidt het woord des Heren, die een plan maken, dat echter niet van Mij komt, en een verbond sluiten, dat echter niet uit mijn Geest is, om zonde op zonde te stapelen;
God heeft een plan en alhoewel Hij almachtig is, wordt dat plan dus niet altijd uitgevoerd.
2Pe 3:9 De Here talmt niet met de belofte, al zijn er, die aan talmen denken, maar Hij is lankmoedig jegens u, daar Hij niet wil, dat sommigen verloren gaan, doch dat allen tot bekering komen.
Sommigen zullen dus verloren gaan, maar zeker niet omdat God dat wil!
1Ti 2:3-4 Dit is goed en aangenaam voor God, onze Heiland, (4) die wil, dat alle mensen behouden worden en tot erkentenis der waarheid komen.
Aan wie veel gegeven is, die kan er zoveel goed mee doen als een moeder Teresa deed of zoveel slechts als een Hitler deed. En God grijpt niet altijd meteen in als iemand zijn kwaliteiten verkeerd aanwendt, waardoor die persoon, zoals een Hitler, Stalin, Mussolini miljoenen meeslepen in hun spoor van verderf.
Hij kan dat wel, heeft het ook wel gedaan, maar ‘waarom niet elke keer’ blijft een moeilijke vraag?
Greg Boyd legt vervolgens uit dat het traditionele (nog steeds vaak gebruikte) antwoord in de christenheid niet voldoet:
- het lijden in deze wereld bewerkt een hogere harmonie
- het ontwikkeld ons karakter en leert ons vergeving en barmhartigheid
- straf is een gevolg van zonde in ons leven.
Bron: Greg Boyd – Question and Answer session about ‘letters from a sceptic’
Tim Keller, bekend voorganger en Bijbelleraar in ??, legt de naduk op de mogelijkheid om in God de Zoon op het kruis te ontdekken, dat God verre van onverschillig, verre van verwijderd is van het menselijk lijden. Hij heeft alles gevoeld wat wij voelen, Zijn eigen Zoon overgeleverd die op de meest gruwelijke wijze vernederd en op onrechtmatige wijze veroordeeld werd door het Romeinse rechts systeem en de Joodse religieuze elite.
Tim Keller zegt ook dat het alternatief van een wereld vol kwaad zonder God, zonder uiteindelijk oordeel en gerechtigheid en Iemand die ons het verschil uitlegt tussen goed en kwaad, veel minder is dan de uitdaging die wij als gelovigen hebben.
De sceptici zeggen: als er een God is, zou Hij de Holocaust hebben verhinderd! Maar hoe weten de sceptici dat deze gebeurtenis slecht is? Evolutie is gebaseerd op de overleving van de sterkste. Gewelddadigheden van de sterkere over de zwakkere is toch heel natuurlijk in de dierenwereld. Waarom is het fout als mensen net zo doen als de rest van de natuur?
Waar is de universele wet geschreven dat het goed is om eerlijk te zijn en verkeerd is om te liegen?
Het kwaad, ‘onrecht’ en lijden zijn een probleem voor mensen die in God geloven, maar een groter probleem voor mensen die niet in God geloven.
Als er geen God is, hoe kun je dan met afschuw reageren op geweld en onderdrukking? Hoe kun je volhouden, dat iets dat zo natuurlijk is in de (dieren) wereld, voor ons slecht is? Wie bepaalt überhaupt wat goed en slecht is?
Wie is hij? Als God niet bestaat, wie is dan onze morele wetgever?
ACF: Tijdens de Nuremberg trials (November 1945 tot Oktober 1946) waar 22 van de prominente leiders van Nazi Duitsland terecht stonden, beriepen degene die hen verdedigden zich op het feit, dat ze de wetgeving van het derde rijk opvolgde en daardoor niets fout deden.
Als er geen hogere wetgeving is dan menselijke wetgeving, op welke basis konden deze mannen dan berecht worden?
Als we serieus overdenken wat er op het kruis van Golgatha gebeurde, weten of begrijpen we wellicht nog steeds niet de reden waarom God het kwaad toestaat, maar we weten door de kruisdood van Gods Zoon, dat God Zelf heeft geleden onder het kwaad, net als wij. En dit bewijst zeer zeker dat God niet onverschillig is voor ons lijden.
Tim Keller geeft het voorbeeld van Daniel zijn 3 vrienden, die in het vuur gegooid worden, maar we zien dat er een vierde persoon bij hen is die hen beschermt
Zij werden beschermt en bewaard voor een verder leven hier op aarde (in ieder geval een paar jaren erbij).
Voor anderen die worden ‘thuis’ gehaald, is het eeuwige goede en perfecte reeds aangebroken (wat we mogen verkiezen boven een verlengd aards bestaan, zoals Paulus ook zegt in
ACF> Als je leven dus voor tijd en eeuwigheid geborgen is in God, kun je nooit verliezen, maar is het naar de mens gesproken ‘slechte’ slechts een introductie tot het beste, wat vroeg of laat het deel zal zijn van ieder die God vertrouwt op Zijn Woord!
Bron: Tim Keller – audio’s on the problem of evil
Professor Hoek is hoogleraar aan de Protestantse Theologische Universiteit:
God heeft personen geschapen met wie Hij een relatie van liefde wilde. Dat veronderstelt een vrijheid die je niet vindt bij robots of marionetten. Daarmee heeft God de mogelijkheid, niet de werkelijkheid, van het kwaad gemaakt. De zonde, de werkelijkheid van het kwaad, komt absoluut niet voor rekening van God.
God de Heilige Geest bevrijdt ons uit die macht van de zonde en geeft ons uitzicht op de bevrijding van alle leed.
Uiteindelijk zal God recht doen en daarom zal eens blijken dat niet de brutalen en machtswellustelingen aan het langste eind trekken. De nederigen en oprechten zullen uiteindelijk de aarde beërven!
Pas aan het einde van de aardse geschiedenis, bij de volle doorbraak van Gods Koninkrijk en een nieuwe hemel en een nieuwe aarde, krijgen de vragen rond het lijden wellicht hun definitieve beantwoording.
Tegenover mensen die ons vragen stellen over God en het lijden, mogen we als christenen er eerlijk voor uitkomen dat wij niet beschikken over een sluitend systeem. Logische antwoorden zijn op existentieel niveau nauwelijks bevredigend. De volstrekte absurditeit van veel kwaad dat plaatsvindt, moeten we laten staan, want bij hen die lijden blijft toch vaak de hartstochtelijke klacht vanwege veel leed dat als zinloos wordt ervaren.
Toch blijft voor velen Gods goedheid boven elke verdenking verheven. Wie eenmaal in Jezus Christus Gods hart heeft horen kloppen, die weet: achter Zijn duistere voorzienigheid schuilt toch Zijn mild gelaat. Geloven betekent dat je het waagt met de God die ons in Jezus Zijn hart heeft laten zien.
En dan valt er met vragen te leven als we die kwijt kunnen bij een goed en liefdevolle God Die over alles regeert. Dat is beter dan een atheïstische wereldbeschouwing die niets beters weet te zeggen dan dat het toeval en het noodlot heersen en dat het ‘recht’ van de sterkste zegeviert.
Als lijden bijvoorbeeld een vanzelfsprekend verschijnsel in een blind evolutieproces is, waarom blijven mensen dan altijd weer vragen naar het waarom? Dan zou je lijden toch eerder moeten accepteren als iets volkomen natuurlijks?
Maar laten we er volstrekt eerlijk over zijn: de vragen zouden ons als gelovigen over het hoofd groeien als we niet de hoopvolle verwachting hadden van een totaal vernieuwde schepping, zoals God die in Zijn Woord belooft.
‘Er gebeurt op aarde wel veel tegen Gods wil in, maar niets buiten Gods wil om’ <Augustinus>
Persoonlijke overdenkingen
De Bijbel spreek over satan als de god van deze eeuw en van deze aarde, wiens leugens de meesten bewust of onbewust verkiezen te geloven, boven de raad van de Almachtige God. De god van deze eeuw wordt moordenaar, leugenaar, enz. genoemd. En voor al zijn activiteit krijgt de Almachtige God vaak de schuld.
Als alles goed gaat, hebben we God (denken we) niet nodig. Als het fout gaat, wat een resultaat is van een leven zonder God en zodoende overgeleverd aan de (slechtheid van de) mens en de duivel en al zijn valse streken, dan verwijten we God ineens dat Hij niet ingrijpt en ons ‘zomaar’ overgeleverd heeft aan de boze.
De Bijbel spreekt trouwens duidelijk over het overgeleverd zijn aan …. of we het nu leuk vinden of niet
Ons beeld van God is vaak ‘Santa’ achtig: Hij moet aan al onze wensen voldoen, plezier en vertier geven, blij maken met …
We zitten niet op een God te wachten, die ons vertelt hoe het moet, hoe Hij het wil en die we moeten gehoorzamen.
Nee onze eigen vrije wil altijd (en eeuwig) voorop en dat is zeker geen klein probleem!
Jawel, dat leren we veelvuldig uit Gods Woord.
Je leest over de Here die te middernacht alle eerst geborenen in het land Egypte, mens en beest, liet sterven.
Exo 12:29 En te middernacht sloeg de Here iedere eerstgeborene in het land Egypte, van de eerstgeborene van Farao, die op zijn troon zou zitten, tot de eerstgeborene van de gevangene, die in de kerker was, benevens alle eerstgeborenen van het vee.
Toen Sanherib, koning van Assur ten strijde trok tegen Jeruzalem en hen + God bespotte, liet Jesaja koning Hizkia weten zich geen zorgen te maken …. in die nacht ging de Engel des Heren uit en sloeg van Assur 185.000 man
De Here Jezus zei Zelf in Mat 26:53 “Of meent gij, dat Ik mijn Vader niet kan aanroepen en Hij zal Mij terstond meer dan twaalf legioenen engelen terzijde stellen?”
Als je bedenkt dat één engel in een nacht 185000 mensen ombracht en Christus hier sprak over meer dan 12 legioenen (1 legioen is ongeveer 6000), dan kun je zelf wel uitrekenen (12 x 6000 x 185000 = 133.200.000.000) dat God alles best in één keer kan wegvagen. Maar Hij doet het (nog) niet. Waarom, dat blijft een grote vraag?
Petrus spreekt over de dag dat God uiteindelijk wel zal ingrijpen
Dat weet ik niet, maar Hij heeft dat in het verleden wel gedaan, waarbij ik dan denk aan de zondvloed, de verlossing en exodus uit Egypte. Resultaat?
De zondvloed had geen duurzame reinigende werking onder de mensen en het zal in het einde der tijden weer net zo zijn als in de tijd van Noach – een les is er dus niet van geleerd, zoals iemand opmerkte:
“De enige les die wij uit de geschiedenis leren, is dat wij niet van de geschiedenis leren”, waardoor we fout op fout ‘gewoon’ weer herhalen.
De Exodus bracht de Egyptenaren niet tot inkeer, maar die vechten zich letterlijk dood tegen de God van Israel. Het volk Israel zelf, bleek afvallig tot en met, zoals blijkt uit de saga rondom het gouden kalf, het plan om Mozes te steningen en klacht op klacht aan het adres van deze (al)machtige God die hen had gered.
Maar ook de komst van Gods uiteindelijke Redder, deze keer niet met groot machtsvertoon zoals de zondvloed of de plagen in Egypte, maar in grote nederigheid, die zich liet mishandelen tot het punt van een totaal onrechtvaardige kruisiging, biddend vanaf het kruis dat zijn wrede moordenaars vergeving mochten vinden ‘Vader vergeef het hun, want ze weten niet wat ze doen’. Ook van Hem is geen les blijven hangen op deze wereld, maar wordt Zijn naam veelal als vloek woord gebruikt.
Mijn conclusie
Hoe en wat God ook doet, het veranderd de mens niet, die altijd weer zijn ‘eigen wil voorop’ laat gelden!
Kun je oprecht zeggen dat God iets verwacht, terwijl Hij al weet dat het heel anders uitpakt ?
Kun je zeggen dat God echt naar iemand zoekt, als Hij al weet dat Hij die persoon toch niet gaat vinden?
God zegt dat zij ‘misschien’ tot inzicht zullen komen, dus hier had God geen voorkennis
Er zijn dus ook voor God variabelen, waar Hij mee ‘moet’ of ‘wil’ werken.
Daarnaast staat duidelijk geschreven dat Hij tevoren wist hoe de mensen met de Messias om zouden gaan, staat er duidelijk voorspeld hoe het allemaal tot een einde zal komen.
Deze twee feiten staan dus naast elkaar beschreven in Gods Woord en dat wij dat niet kunnen rijmen, betekent niet dat het niet waar kan zijn.
Er zijn voor mij veel dingen die ik helemaal niet begrijp of kan uitleggen, maar toch waar zijn en werken:
Als ik bijvoorbeeld probeer te bedenken hoe ik het mijn voorouders zou moeten uitleggen, dat het versturen van een manuscript van 250 pagina’s tekst naar Australie, wat in hun tijd maanden zou duren, nu vanaf mijn computer met een druk op een knop verstuurd kan worden – bijvoorbeeld een bestand van 4 Mb = meer dan 250 pagina’s met tekst en foto’s. En dat zonder dat er zelfs maar een kabeltje aan mijn computer vast zit, vliegen al die 250 pagina’s tekst in minder dan een paar seconden ‘door de lucht’ en komt een paar seconden later in Australie aan. Ik snap het niet, sta er versteld van, kan het niet uitleggen, maar zie het wel gebeuren.
Met Skype kan ik zelfs met iemand praten en hem zien, waar ter wereld hij zich ook maar bevind.
Toen ik voor het eerst vanaf het midden van de Indische Oceaan, via de Sateliet telefoon naar mijn vrouw belde, bedacht ik wel dat mijn gesproken woorden eerst 36000 km omhoog naar een sateliet gingen, dan 36000 km omlaag naar Burum, nabij Groningen en vandaar via een kabeltje naar mijn huis door de geluid spreker in het oor van mijn vrouw klonken. En haar woorden ‘I love you’ kwamen zonder merkbare vertraging mij aan de andere kant van de wereld teder ter ore, terwijl onze woorden in minder dan een seconde toch meer dan 72000 km hadden afgelegd. Ik snapte er niks van, maar was natuurlijk blij even** met mijn vrouw te kunnen praten!
Ik had ook tegen de Kapitein kunnen zeggen, dat ik niet geloofde dat dit kon en daardoor weigerde de telefoon op te pakken …. ze zouden me voor gek verklaren …. maar zelf snapte ze er ook geen snars van hoe dat allemaal kon.
**NB! we deden dit toen wel met mondjesmaat, omdat het toen nog U$ 15,= per minuut koste!
En zo zijn er veel voorbeelden te bedenken die we in onze tijd zien, maar die we onze voorouders niet zouden kunnen uitleggen, in ieder geval niet zonder dat ze het zelf ook zouden kunnen zien of ervaren.
Dat er dus geheimenissen zijn die God ons ook niet kan verklaren zonder dat we Hem persoonlijk kennen of zelfs straks in de hemel zullen zien, kan ik zodoende ook gemakkelijker plaatsen. Daarbij denk ik bijvoorbeeld aan de volgende verzen:
Het zou niet best wezen als mijn begrip van … maatstaf zou zijn voor wat kan / niet kan, wat waar / niet waar is!
Wat we diep in ons hart willen is erg belangrijk.
Wil je ten diepste eigenlijk bewijzen dat God niet bestaat of wil je graag geloven dat Hij wel bestaat (op basis van de dingen die je wel begrijpt), en dat Hij ons lief heeft en gekend wil worden?
Dat maakt een wezenlijk en eigenlijk alle verschil!
De Here Jezus zei dat ieder die God wilde gehoorzamen zou weten dat Zijn onderwijs van God was en niet zomaar een filosofie van een bijzonder mens
De duivel heeft van den beginne twijfel gezaaid
Mijn uitgangspunt is op mijn 22e veranderd. Na een periode van intensief zoeken naar God, leerde ik de Here Jezus kennen en veranderde Hij, naar Zijn belofte, mijn hart. Sindsdien vertrouw ik erop dat God alles weet en dat Hij mij kent en liefheeft.
Op basis van Zijn belofte heeft God mij beloond met levend geloof, een realistische hoop en kennis van Zijn liefde
Als je wilt blijven twijfelen zonder dat je alles weet en begrijpt, is dat eigenlijk net zo goed een geloof – alleen met een (heel) ander uitgangspunt en een heel anderen uitkomst. We zullen het beiden eens weten …..
Als je pas wilt geloven als je alles begrijpt, wens ik je veel succes …. maar dat biedt mij geen perspectief of hoop!
Ik heb veel gelezen en bekeken, ook van Atheïsten, maar als mensen niet willen geloven, volgt op elke beantwoorde vraag een volgende vraag en lijkt het een zinloze strijd van woorden, waarvan C.S. Lewis wijselijk eens zei:
“Ik weet nu, Heer, waarom U geen antwoord geeft. U bent Zelf het antwoord. Voor uw aangezicht vervallen deze vragen. Welk antwoord zou afdoende zijn? Alleen maar woorden en nog eens woorden, die alleen maar weer bestreden worden door nog meer woorden”. Uit “Till we have faces”.
En dit heeft alles met je uitgangspunt te maken: mensen kunnen kijken naar wat ze wel kunnen begrijpen of voor eeuwig naar de dingen die ze niet (kunnen) begrijpen.
A.W. Tozer zei eens “ik ben meer bezorgd over de dingen in de Bijbel die ik wel begrijp en die mijn mijn eigen zondige hart tonen, dan dat ik me zorgen maak over de dingen die ik niet begrijp!”
Ik begrijp nu een aantal dingen wel, waardoor het dwaas zou zijn om niet in God te geloven en Hem mijn leven toe te vertrouwen!
Volledig antwoord of handvaten?
Met veel van de moeilijke vragen in deze reeks heb ik een aantal handvaten gevonden die mij toestaan in een God van liefde en almacht te geloven zonder daarbij mijn verstand en kritisch nadenken op te offeren of te verschuilen achter
Met wat ik nu begrijp (en dat is zeker niet alles), zou het voor mij dwaas zijn niet in God te geloven!
En hoewel ik lang niet alles begrijp, heb ik geleerd dat de Bijbel soms best duidelijkheid geeft, in ieder geval wat het niet is!
En wat is dan je uitgangspunt? Toch geloven (twijfelen) wat de Bijbel duidelijk zegt dat het niet is? Is dat wijsheid?
Wat zijn jouw gedachten en handvaten?
- Hoe zou jij reageren op zulke calamiteiten als Job en zijn familie troffen?
- Hoe verenig jij Gods Almacht en allemachtig veel kwaad in deze wereld?
- Zijn hier betere (Bijbelse) antwoorden op?
- Vind je het bovenstaande goed, slecht, speculatief, behulpzaam? Reageer!
Download + Links
Klik op “Word Icon“om deze studie als een Word document te downloaden, zodat je jouw eigen notities, commentaar en studie materiaal kunt toevoegen. Zo wordt het jouw eigen studie, die je onbeperkt kunt bewerken en zo is studeren geen vergeefse investering van tijd en energie, waar je na 3 maanden weinig tot niks meer van weet. Jou studie notities worden allemaal opgeslagen en zijn altijd beschikbaar en gemakkelijk weer terug te vinden.
Plaats dit document in je documenten folder “…Documents\ACF Studies\Onderwerp studies”
Klik op “ACF Studiepakket Icon” om een pakket van studie hulpmiddelen te downloaden die in MS Word gebruikt kunnen worden om een aantal studie vaardigheden te automatiseren. De studies en hulpmiddelen zijn gemaakt met de intentie om zelf ontdekken te bevorderen door de principes van Actief Leren (http://www.leren.nl/cursus/leren_en_studeren/actief_leren) geautomatiseerd toe te passen, i.e. interactief met de tekst omgaan door middel van markeren, eigen (herkenbare) notities toevoegen en samenvatten.
.
>